Tegenwoordig ervaren steeds meer vrouwen een disbalans in hun hormonen. Dit komt helaas vaak voort uit onze leefstijl, leefomgeving, voedingspatroon etc. Door bewust te gaan leven volgens onze cyclus en rekening te houden met onze hormonen, kun je de juiste keuzes maken in je dagelijkse voeding en leefstijl. Je zal hier direct een verschil in gaan merken in je gemoedstoestand, weerbaarheid, menstruele cyclus en gezondheid.
De vier seizoenen van de menstruele cyclus
De menstruele cyclus bestaat gemiddeld uit 28 dagen en is onder te verdelen in vier fasen die elk hun eigen hormonale kenmerken en fysiologische functies hebben. Deze fasen worden vaak vergeleken met de seizoenen van het jaar. Dit is een manier om het natuurlijke ritme van het vrouwelijk lichaam beter te begrijpen.
De menstruatiefase – winter
Tijdens de menstruatie daalt zowel oestrogeen als progesteron tot hun laagste niveau. Het lichaam stoot het opgebouwde baarmoederslijmvlies af, wat gepaard kan gaan met vermoeidheid, bloedverlies en buikkrampen. Dit is de fase van herstel, waarin het lichaam energie verbruikt voor herstellen van de cyclus en klaar te maken voor de volgende eicelrijping.
Voldoende rust, hydratatie en ijzerrijke, verwarmende voeding (zoals groenten, peulvruchten en eieren) helpen de energiebalans te behouden. Magnesium en ijzer zijn in deze fase extra belangrijk voor het bieden van ontspanning en de opbouw van je energielevels.
De folliculaire fase – lente
Na de menstruatie stijgt het oestrogeenniveau. Het follikelstimulerend hormoon (FSH) zorgt voor de rijping van eicellen in de eierstokken. Deze hormonale stijging stimuleert groei van de eicel en van het baarmoederslijmvlies. Dit zorgt er ook voor dat je meer energie krijgt en veel zin hebt om allerlei dingen te ondernemen.
In deze fase kun je je fysiek sterker en mentaal scherper voelen. De stofwisseling is actiever en het lichaam reageert goed op intensieve inspanning. Dit is het ideale moment om nieuwe projecten te starten of intensiever te gaan sporten.
De ovulatie fase – zomer
Rond het midden van de cyclus piekt het oestrogeen, wat de afgifte van het luteïniserend hormoon (LH) triggert en ervoor zorgt dat de eisprong plaatsvindt. Deze hormonale piek zorgt voor een betere stemming, verhoogd libido en een natuurlijke toename van energie en behoefte aan sociale contacten.
In deze periode kan je de veranderingen opmerken zoals een lichte stijging van je lichaamstemperatuur en iets meer slijmerige afscheiding. Op dit moment ben je het meeste vruchtbaar. Voldoende eiwitten, omega 3-vetzuren, gevarieerde vezels en water ondersteunen de ovulatie en de hormonale balans. Ook is het fijn om in deze periode lekker te gaan sporten en krachttraining te doen.
De luteale fase – herfst
Na de eisprong neemt progesteron de hoofdrol over. Dit hormoon bereidt het lichaam voor op een mogelijke zwangerschap door het baarmoederslijmvlies te verdikken en de lichaamstemperatuur te verhogen.De stofwisseling vertraagt iets, waardoor je meer behoefte krijgt aan rust. Wanneer er geen bevruchting plaatsvindt, dalen progesteron en oestrogeen, wat kan leiden tot premenstruele klachten zoals stemmingswisselingen, een opgeblazen gevoel of vermoeidheid.
Voldoende slaap, stabiele bloedsuikers en voeding met magnesium, vitamine B6, ijzer, zink, vitamine C en vitamine D helpen om deze fase beter te doorstaan en de hormonale schommelingen te stabiliseren. Neem in deze fase van je cyclus meer rust, ga de natuur in en zorg dat je niet te intensief sport. Focus meer op yoga of pilates.
Hoe leef je volgens deze 4 seizoenen?
Leven volgens de seizoenen van je cyclus betekent begrijpen wat er hormonaal in je lichaam gebeurt en daarop inspelen met je voeding, planning en leefstijl. De hormonen oestrogeen, progesteron, LH en FSH bepalen samen het ritme van je energie, concentratie en stemming. Door die schommelingen niet als willekeurig te zien, maar als biologisch patroon, kun je beter samenwerken met je lichaam in plaats van ertegenin te werken.
In de menstruatiefase, vergelijkbaar met de winter, zijn oestrogeen en progesteron op hun laagst. Je lichaam verliest bloed, ijzer en energie en is bezig met herstel van het baarmoederslijmvlies. Rust en voeding spelen hier een belangrijke rol. Een iets lagere inspanning en het eten van ijzerrijke, warme maaltijden helpt om herstel en hormonale stabiliteit te ondersteunen.
Na de menstruatie begint de folliculaire fase, de lente van de cyclus. Oestrogeen stijgt en stimuleert groei: van het baarmoederslijmvlies, maar ook van je energie en cognitieve scherpte. Dit is de periode waarin je vaak productiever bent. Door juist nu nieuwe projecten te starten of intensiever te trainen, maak je gebruik van de natuurlijke opbouw van kracht en concentratie.
Rond de ovulatie, de zomer, bereikt oestrogeen zijn piek en stijgt het luteïniserend hormoon (LH). Het lichaam bereidt zich voor op een mogelijke bevruchting. De meeste vrouwen ervaren in deze dagen een betere stemming en meer zelfvertrouwen. Dit is een geschikt moment voor sociale en communicatieve activiteiten. Tegelijk is voldoende hydratatie en eiwitrijke voeding belangrijk om de ovulatie en de hormonale piek goed te ondersteunen.
Na de ovulatie daalt oestrogeen en stijgt progesteron: de herfstfase. Dit hormoon heeft een rustiger, stabiliserend effect en zorgt voor voorbereiding op een mogelijke zwangerschap. De energieniveaus dalen vaak iets en het lichaam vraagt om rust en voeding met langzame koolhydraten, magnesium en B-vitaminen om stemmingsschommelingen en vermoeidheid te beperken.
Door inzicht te krijgen in deze fysiologische veranderingen en hier je leefstijl op af te stemmen, kun je hormonale klachten verminderen, productiever werken en de natuurlijke balans in de cyclus versterken. Het is een praktische manier om de biologie van je lichaam als leidraad te gebruiken om je dagelijks beter te voelen en je hormonale gezondheid te ondersteunen.
Wil je ontdekken welke voedingsstoffen jouw cyclus het beste ondersteunen?
Bekijk onze Preconceptie bundel of neem contact op met onze experts via info@mompwdr.com
Veelgestelde vragen over leven volgens je menstruele cyclus
1. Wat betekent leven volgens je menstruele cyclus?
Leven volgens je cyclus betekent dat je je voeding, energie en rust afstemt op de vier fasen van je menstruele cyclus. Elke fase — menstruatie, folliculaire fase, ovulatie en luteale fase — vraagt om iets anders van je lichaam en hormonen.
2. Hoe helpt leven volgens je cyclus bij hormonale balans?
Door te leven volgens je hormonale ritme ondersteun je de natuurlijke schommelingen van oestrogeen en progesteron. Dat vermindert klachten zoals PMS, vermoeidheid en stemmingswisselingen, en bevordert een gezonde menstruele cyclus.
3. Welke voeding ondersteunt mijn hormonen tijdens de cyclus?
Voeding met gezonde vetten, eiwitten, vezels, magnesium en folaat helpt je hormonen in balans te houden. Suiker, alcohol en bewerkte voeding kunnen juist oestrogeendominantie of hormonale disbalans versterken.
4. Als ik ga leven volgens mijn cyclus, kan ik dan mijn vruchtbaarheid verbeteren?
Ja. Door te leven volgens je cyclus herken je beter je vruchtbare dagen, verbeter je de eicelkwaliteit en ondersteun je de balans tussen oestrogeen en progesteron. Allemaal factoren die de kans op een zwangerschap vergroten.