Misselijkheid tijdens de zwangerschap is een van de bekendste én meest besproken zwangerschapsklachten. Voor de meeste vrouwen begint het in de eerste weken en piekt het in het eerste trimester. Hoewel het vaak een normaal verschijnsel is, kan het erg hinderlijk zijn. Wat helpt tegen deze zwangerschapsmisselijkheid? Dat lees je hier.
Hoe vaak komt zwangerschapsmisselijkheid voor?
Zo’n 70–80% van de zwangere vrouwen ervaart misselijkheid, vaak gecombineerd met overgeven. De klachten starten meestal rond de 6 weken zwangerschap, zijn het heftigst tussen week 8 en 10 weken en neemt vaak af rond de 12-14 weken zwangerschap. Helaas komt het soms ook voor dat de misselijkheid de hele zwangerschap aanwezig blijft.
Zwangerschapsmisselijkheid kan plots ineens beginnen, maar kan ook ineens verdwijnen. Of je nu wel of niet misselijk bent en als deze misselijkheid ineens verdwijnt, dit zegt niks over het verloop van de zwangerschap. Je kunt aan de hand van je mlissleijkjed dus geen oordeel geven of het wel of niet goed gaat met de zwangerschap. Raak daarom niet in paniek als je misselijkheid plots verdwijnt.
Oorzaken van zwangerschapsmisselijkheid
De precieze oorzaak is nog niet volledig bekend, maar meerdere factoren spelen een rol:
- Hormonen: In het eerste trimester stijgen de hormonen hCG en oestrogeen snel. Deze verandering verstoort je evenwicht en beïnvloedt de spijsvertering, waardoor misselijkheid ontstaat. Bij meerlingzwangerschappen, waarbij hCG-waarden hoger zijn, komt misselijkheid vaker en heviger voor.
- Maag-darmwerking: Progesteron ontspant de spieren in het maag-darmkanaal. Voedsel blijft langer in de maag en dat kan een vol gevoel en misselijkheid geven.
- Veranderde zintuigen: Veel vrouwen krijgen een sterker reukvermogen. Geuren van bijvoorbeeld koffie of vlees kunnen plotseling afkeer oproepen en misselijkheid versterken.
- Bescherming: Sommige wetenschappers denken dat misselijkheid een evolutionair voordeel heeft: je lichaam waarschuwt je tegen voeding of geuren die schadelijk zouden kunnen zijn in de vroege zwangerschap. Je zou dus bewustere keuzes maken in de voeding, wat voordelen brengt voor de eerste weken van de zwangerschap.
Wanneer is misselijkheid normaal en wanneer niet?
Voor de meeste vrouwen is misselijkheid onschuldig. Het is zelfs vaak een teken dat de zwangerschapshormonen goed op peil zijn. Toch kan misselijkheid doorslaan naar een ernstige vorm: hyperemesis gravidarum.
Kenmerken van hyperemesis gravidarum:
- Meerdere keren per dag heftig braken.
- Nauwelijks eten of drinken binnenhouden.
- Gewichtsverlies (>5% van je lichaamsgewicht).
- Tekenen van uitdroging: weinig plassen, donkere urine, duizeligheid.
Heb je deze klachten, neem dan direct contact op met je verloskundige of gynaecoloog. Soms is ziekenhuisopname nodig voor vocht en medicatie.
Tips om misselijkheid te verminderen
Zwangerschapsmisselijkheid is niet altijd te voorkomen, maar er zijn wel dingen die jezelf kunt doen om de misselijkheid te verminderen.
1. Eet kleine porties verspreid over de dag
Een lege maag verergert misselijkheid. Eet daarom regelmatig kleine, lichte maaltijden zoals crackers, fruit of yoghurt. Zet ’s avonds al iets naast je bed zodat je vóór het opstaan een hapje kunt nemen.
2. Kies licht verteerbare voeding
Vermijd vet, zwaar of pittig eten. Veel vrouwen verdragen beter koolhydraatrijke snacks (crackers, banaan, brood) of juist een kleine portie eiwitten zoals noten of kaas. Ontdek wat voor jou werkt.
3. Drink voldoende
Neem regelmatig kleine slokjes water of kruidenthee. Gemberthee of water met citroen kan verlichting geven. Vind je drinken lastig? Probeer ijsblokjes of waterijsjes.
4. Let op geuren
Sterke geuren kunnen een aanval uitlokken. Zet ramen open tijdens het koken, vraag hulp in de keuken of vermijd etenswaren waar je misselijk van wordt.
5. Neem rust
Vermoeidheid verergert de klachten. Plan rustmomenten in en zorg voor voldoende slaap. Probeer stress te vermijden gebruik ontspanningsoefeningen, ga wandelen of voeg ademhalingstechnieken toe.
6. Voedingsstoffen
- Vitamine B6 kan bij veel vrouwen misselijkheid verlichten.
- Gember (thee, snoepjes of capsules) staat bekend om zijn kalmerende werking op de maag.
- Neem zwangerschapsvitaminen altijd met een maaltijd in om extra maagklachten te voorkomen.
Rol van voeding, slaap en leefstijl
Je leefstijl kan de intensiteit van misselijkheid beïnvloeden.
- Voeding: Ook al eet je minder, probeer wel voedzaam te eten. Focus op groenten, fruit, volkoren producten en gezonde vetten. Kleine porties zijn voldoende.
- Slaap: Voldoende slaap en korte dutjes helpen je lichaam herstellen.
- Stress: Stress verhoogt het stresshormoon cortisol, wat klachten kan verergeren. Plan rust en vraag hulp van je omgeving.
- Beweging: Lichte beweging, zoals wandelen, kan je spijsvertering stimuleren en je stemming verbeteren.
Zwangerschapssupplementen in het eerste trimester
In het eerste trimester wordt het fundament voor de ontwikkeling van je baby gelegd. Juist nu is het belangrijk dat je voldoende voedingsstoffen binnenkrijgt. Ben je veel misselijk, ook dan is aanvulling met de juiste vitaminen van belang. Dit helpt niet alleen de misselijkheid te verminderen, maar ondersteund de aanleg van alle organen van je kindje. Enkele belangrijke vitaminen:
- Folaat (Quatrefolic®): de actieve vorm van foliumzuur. Onmisbaar voor de vroege ontwikkeling van het zenuwstelsel en direct opneembaar.
- Vitamine B6: ondersteunt de hormoonhuishouding en kan bijdragen aan vermindering van misselijkheid.
- Magnesium: helpt bij ontspanning, vermindert vermoeidheid en ondersteunt de spijsvertering.
- Omega-3 (DHA/EPA): essentieel voor de ontwikkeling van de hersenen en ogen van je baby.
De zwangerschapsvitaminen van MomPwdr zijn precies afgestemd per trimester van je zwangerschap. Bevind jij je in de eerste weken (0-13 weken) van je zwangerchap? Neem dan de eerste trimester vitaminen. Het bevat zorgvuldig samengestelde vitaminen en mineralen in bio-actieve vorm, afgestemd op de verhoogde behoefte én gevoeligheden van het eerste trimester. Zo weet je zeker dat je baby alle bouwstoffen krijgt, terwijl jij ondersteuning ervaart bij misselijkheid, vermoeidheid en hormonale veranderingen.
